PERFORMANS OYUNCUSU YETİŞTİRME

Teniste yüksek bir performansa ulaşmak,  uzun vadeli planlama ve bunun disiplinli bir şekilde uygulanmasını gerektirir.Bu planlamada antrenman sıklığı, yoğunluğu ve rekabet en önemli unsurlardır.Antrenmanların içeriği çok çeşitli,zorlayıcı,ilgi çekici olmalı ve maçlarda yaşanacak durumları da ortaya koyacak şekilde dizayn edilmeli aynı zamanda eğlenceli olmalıdır.

Birçok ülkede çocuklar, küçük yaşlarda tenise başlamaktadır.Bu yüzden de arzu edilen zamanda çocukların en iyi performanslarını ortaya koyabilmesi için eğitmenler ve aileler bir takım olarak koordineli bir şekilde çalışmalıdır.Çocukların düzenli beslenmesi, iyi uyuması gibi konulara dikkat edilmeli, antrenmanlarda en iyi performansı elde edebilmek adına bunların çok önemli olduğunun bilincinde olunmalıdır.

YAŞ GRUPLARI VE HEDEFLER

6-8 YAŞ GRUBU

• Esas amaç çocukta ilgi uyandırmak
• Tenisin genel kurallarını ve fikirlerini tanıtma , sporcu disiplini kazandırmaya çalışma
• Mini- tenis kortunda antrenman
• Grup dersleri, haftada 3-4 ders, dersler en fazla 45dk.
• Grup ve takım çalışmaları ile tanıştırma, grup uygulamaları,oyunlar ve puanlar
• % 50 tenis, %50 diğer sporlar
• Malzeme seçimi ve toplar bu yaşa uygun olmalı

9-11 YAŞ GRUBU

• Esas amaç teknik ve taktik yetenekleri geliştirmek
• Standart tenis kortlarında eğitim
• Bütün vuruşlar öğretilmeli.Spin vuruşlar da buna dahildir.
• Kort içindeki hareketlilik iyi öğretilmeli
• Haftada 3-4 ders ve 1 er saat
• Tekler ve çiftler oyunları stratejileri, maç antrenmanları
• Turnuva kuralları ve yönetmelikleri
• Tekler ve çiftler turnuvalarına katılım
• %70 tenis,%30 diğer sporlar

12-14 YAŞ GRUBU

• Esas amaç teknik ve taktik yorumlamalar, fiziki gelişim, fitness, kondisyon ve mental gelişim
• Oyun tarzı geliştirme
• Vuruşların video analizini yapma ve değerlendirme
• Farklı kort yüzeylerinde oynama
• Kort içi ve kort dışı kondisyon çalışmaları, uygun ısınma ve soğuma çalışmaları yapıyor olma
• Günde 2-3 saat, haftada 4-5 antrenman,grup çalışmaları
• Tekler ve çiftler turnuvaları
• %85 tenis,% 15 diğe sporlar
• Fitness çalışmalarının standardına bağlı olarak,yılda 2-3 kere testlere girme ve eksik yanların tespit edilmesi

15-16 YAŞ GRUBU (ARA SEVİYE)

• Temel vuruşların daha ileri seviye gelişimi
• Fitness düzeyini ölçmeye yönelik antrenman metodları saptama
• Kort içi ve kort dışı fitness çalışmaları
• Yüksek performans düzeyine hazırlık
• Maç durum antrenmanlarına özel önem verme
• Farklı kort yüzeylerinde antrenman yapma
• Grup dersleri ve profesyonel antrenman metodları uygulama
• Mental güçlendirme antrenmanları
• Günde 3-4 saat, haftada 4-5 defa antrenman
• Tekler ve çiftler turnuvalarına katılım

16-18 YAŞ GRUBU (GELİŞMİŞ SEVİYE)

• Sporcuların en iyi seviyelerinin gelişimi
• Oyuncuların vuruşlarını ve fitness düzeylerini ölçecek seviyedeki antrenmanlar
• Kort içi ve kort dışı fitness çalışmaları
• Antrenman şiddeti ve yoğunluğunu arttırma
• Vuruşları stabil hale getirme ve uzun vadede en iyi sonuçları alabilme
• Servis,return ve maç antrenmanlarına özel önem verme
• Mental güçlendirme antrenmanları
• Günde 3-4 saat, haftada 5-6 antrenman
• Tekler ve çiftler turnuvalarına katılım

PERFORMANS OYUNCUSU YETİŞTİRMEK İÇİN ANTRENMAN PROGRAMLAMASI YAPARKEN UYULMASI GEREKEN İLKELER

Antrenman programlaması yaparken, oyuncunun yaşı, yetenek düzeyi , fiziki durumu, fitness durumu , periyotlama ilkeleri ve turnuva programı göz önüne alınmalıdır.

Antrenmanın içeriği, çalışma performansı, oyuncunun çalışma yoğunluğu ve antrenmanların sıklığı ile bağlantılıdır.Antrenman sırasında oyuncular, farklı yoğunlukta çalışmlalar ile karşı karşıyadır.Organizma, kendini bu farklı yoğunluktaki çalışmalara uyum sağlama ve talep edileni yapabilmeye yönelik olarak programlamaktadır.

GÜNLÜK ANTERNMAN PLANLAMASI

Zaman olarak en kısa, antrenman yükleme planlamasıdır ( yaşa göre 1-5 saat arası değişir).Toplam süre ve içerik, antrenmanın amacına,bir önceki  ve bir sonraki antrenmana bağlı olarak değişir.Uygulanacak antrenmanın yapısı şu şekilde olmalıdır:

1)Giriş: 3-5 dk.

Koç, antrenmanın amacını ve içeriğini anlatır.Oyuncuların ihtiyaçları doğrultusunda, onlardan beklentilerini belirtir.

2) Isınma : 30 - 45 dk.

Isınma safhası genel ısınma ve spesifik ısınma şeklinde ikiye ayrılabilir.Isınmanın amacı, fizyolojik ve psikolojik olarak bütün organizmayı, esas çalışmaya ve yüklemeye hazır hale getirmek ve sakatlıkları engellemektir.

• Genel Isınma: Yavaş tempo koşu, kısa mesafede hızlanma, patlayıcı koşular ile başlanır ve germe hareketleri ile devam edilir.
• Spesifik Isınma: Servis karesinden başlayarak, arka çizgiye kadar devam eden kontrollü ralliler ve bütün vuruşların uygulanması.

3)Temel Bölüm: 

Antrenmanın esas amacı bu bölümde çalışılır.Koçun programına göre antrenmanda 1,2 veya 3 önemli konu ele alınabilir ve oyuncular bunları uygulamaya çalışır.

Temel bölümün süresi,60dk-120dk arası olmalıdır.Genel olarak bu bölüm teknik,taktik ve fitness antrenman programlarını içerir veya bütün antrenman programlarının bir karışımı olabilir.

• Teknik : Eğer temel bölümde esas çalışma teknik çalışma ise, bu çalışma bu bölümün en başında yapılmalıdır.Yeni tekniklerin öğretilmesine veya teknikte sıkıntılı durumların düzeltilmesine yönelik çalışmalar düşük veya orta seviye tempoda yapılabilir ve öğrencilerin henüz yorulmamış olması çok önemlidir.
• Teknik ve taktik: Bu bölümde, odak noktası taktik çalışmadır.Koç, bu bölümde oyuncuların seviyesine göre farklı driller, oyunlar ve puanlar oynatabilir.
• Fitness çalışması:Ana bölümde geliştirilmesi istenen yeteneklere bağlı olarak, koç belli fitness çalıştırmaları yaptırmalıdır.Bunu yaparken kort içi, kort dışı, fitness salonu kullanılabilir veya başka sporlar da öğrencilere yaptırılabilir (basket,futbol,voleybol v.s.)

4)Soğuma : 5-10 dk.

Yavaş tempo koşu ile başlayıp, en uygun germe hareketleri ile devam ettirilmelidir.Bu bölüm çok önemlidir ve       mutlaka uygulanmalıdır.Vücudun normal ritmine dönmesini sağlar ve kasılma,sakatlanma gibi riskleri azaltır.

5)Sonuç: 3-5 dk.

Çalışmanın final kısmı, oyuncularla birlikte , yapılan çalışmanın değerlendirilmesidir.Çalışma sırasında yaşanan zorluklar ve çalışmanın verimliliği değerlendirilmeli ve oyuncularla mutlaka iletişim içinde olunmalıdır. Oyuncuların, kortu negatif duygularla veya hislerle terk etmesi engellenmelidir.

TENİS TURNUVASINA HAZIRLIK SÜRECİ

Tenis oyuncusu için, en büyük başarı bir turnuvayı kazanmaktır.Turnuvalar genelde bir haftasonuna yayılır.Profesyonellere baktığınızda bu iş sanki kolaymış gibi gözükse de, turnuva kazanmak hiç de kolay değildir.Turnuvaya hazırlık sürecinde, hayatınızın rutininde değişiklikler yapmanız gerekmektedir.Başarılı olmak isteyen bütün oyuncuların uyguladığı bir takım hazırlıklar vardır.

GRİPLER

Raketlerinizin griplerini turnuva öncesi mutlaka yenileyin.Eğer yıpranmış griplerle başlayıp, bunları turnuva sırasında değiştirmeye karar verirseniz, muhtemelen kötü bir iş çıkaracaksınız, bu yüzden bunu bir gün öncesinde mutlaka halledin.Üst üste grip sarmayın, bu raket üzerindeki kontrolünüzü bozabilir.

BESLENME

Turnuvadan sadece bir gün önce vücuda karbonhidrat yüklemesi yapmak, çetin geçecek bir turnuva öncesi çok da doğru bir hareket değildir.Sizin için en önemli şey enerji ihtiyacı olacağı için, karbonhidrat depolarınızı en az 4 gün önceden doldurmaya başlayın.Makarna, yulaf ezmesi, salata ve pilav gibi karbonhidrat açısından zengin bir diyet yapın.Bu sizin et gibi protein değeri yüksek yiyecekleri, normalden daha az tüketmenize sebep olsa bile, karbonhidrata ağırlık vermekten çekinmeyin.

Aynı zamanda potasyum değeri yüksek besinleri de mümkün olduğunca fazla tüketin.Her gün en az 2 adet muz yemek en etkili ve basit, potasyum açısından yeterli bir beslenme şeklidir.Böylece, vücut suyu depolama konusunda gerekli dirence kavuşacaktır.Potasyum diyetine de en az 4 gün önce başlamak önemlidir.Bu süreçte mümkün olduğu kadar çok su tüketmeniz de, vücudun ihtiyacı olan hidrasyonu sağlamak açısından önemlidir.Normalden daha fazla tuvalete gitme ihtiyacı hissetseniz bile aklınıza geldikçe su tüketin.

AÇMA-GERME HAREKETLERİ

Sert, katı kaslar, şüphesiz ki sizin turnuvada en iyi performansınızı sergilemenize mani olacaktır.Bu yüzden de turnuvaya 1 hafta kala, her gün 15-20 dakikanızı açma-germe hareketlerine ayırmanız, faydalı olacaktır.Kendinize bir zaman dilimi belirleyip, bunu 1 haftalık bir rutin haline getirin.Omuz,sırt,önkol,ayaklar başta olmak üzere bütün kas gruplarınızı bu çalışmaya dahil etmeye çalışın.Hafif tempo koşular da aynı işlevi görecektir.

ANTRENMAN

Turnuva hazırlık sürecinde, kort dışı çalışmaları sonlandırmak, bunun yerine kort içi çalışmalara odaklanmak gerekir.Haftanın her günü mutlaka kortta antrenman yapmalı ve zayıf gördüğümnüz taraflarınızı geliştirmeye çalışmalısınız.Aşırı yükleme yapmayın ve gerekli dinlendirmeleri mutlaka yapın.Çalışmalarınızı kısa periyodlar halinde yapın.Elinize raketi alıp 3 saat kortta kalmak yerine, bu süreyi bölün.Maksimum 45 dakika oynayıp kendinizi dinlendirin.Vücudunuz turnuva önce zinde kalmalıdır.

KUPAYI KAZANMA ZAMANI

Konu, verimli bir hazırlık dönemi geçirmek olduğunda bunun bir kestirme yolu yoktur.Bu yüzden de,bu dönemi en iyi şekilde planlamalısınız.Zamanla sizin için en iyi işleyen süreci kendiniz farkecek, bu rutinleri uygulamaya başladığınızda da faydalarını göreceksiniz.

TENİS ÇANTANIZDA OLMASI GEREKENLER

• Ekstra t-shirt
• Yedek grip ve titreşim
• Yeni toplar
• Yedek çoraplar
• Şapka ve güneş gözlüğü
• Temiz bir havlu
• Su
• Güneş kremi
• İlk yardım malzemeleri ( bandaj, buz)
• Meyve (muz olabilir)
• Atlama ipi

Bütün bunların hepsinin olması sizin, başarıyı ne kadar istediğinizin bir göstergesidir.Hepsi bir seferde lazım olmasa bile, ihtiyacınızın olacağı bir zaman mutlaka gelecektir.Nasıl ki biriyle tanıştığınızda ilk randevunuza, duş almadan veya güzel giyinmeden gitmiyorsak, bu hazırlıkları turnuvalar için de yukarıdaki malzemeleri tedarik ederek yapabiliriz.

TENİS MAÇI İÇİN ISINMA NASIL YAPILMALIDIR

Hazırlık sürecini iyi geçirdik, tenis çantamız da hazır, şimdi raket sallamaya başlamadan önce yapmamız gereken son şey, düzgün bir şekilde ısınmak olmalıdır.İyi bir tenis oyuncusu olmak, her zaman için standart bir ısınma alışkanlığına sahip olmayı gerektirir.Disiplinli bir maç öncesi ısınma antrenmanı, sizin maçları kazanmanıza ve oyuncu olarak gelişmenize yardımcı olur.

İyi bir ısınma, hem vücudunuzun hem de zihninizin maça hazır olmasını sağlar.Bu anlamda maç öncesi en efektif ısınma, maç sırasında en çok kullanacağınız kas gruplarının ısıtılması anlamına gelir.Aşağıdaki ısınmayı maçtan 30-35 dakika önce uygulamaya başlayabilirsiniz.

      Koşu

Maç öncesi ısınmamıza hafif tempo koşu ile başlayabiliriz.Kortun etrafında hafif tempo 5 tur atmak en ideal başlangıçtır.Hafif koşumuzu bitirdikten sonra, biraz daha yoğun bir ısınmaya başlayabiliriz.Unutmamak gerekir ki ısınma, maç içinde yaşayacağımız durumlara hazırlıklı olmak amaçlı yapılır, bu yüzden de tempomuzun sürekli değişeceği durumları da ısınmada kullanmalıyız.Buna yönelik olarak, patlayıcı kuvvet ve yön değiştirme koşularını yoğun ısınma antrenmanında kullanmalıyız.Toplam 10-15 dakikamızı bu koşulara ayıralım

    Açma-Germe

Kısa koşular, kaslarınızın ısınmasını ve açma-germe hareketlerinin daha verimli olmasını sağlar.Açma germe hareketlerini, kaslar soğukken yapmak sakatlıklara sebep olabilir o yüzden açma germeden önce kendinizi biraz ısıtmak daha verimli olacaktır.

Açma- germe esnekliği yükseltir, dolaşımı arttırır ve eklemlerinizin hareket aralığını yükseltir.Esnek kaslara sahip olma, maç sırasında vücudunuzun kasılmasını önler ve kort içindeki hareketlerinizin daha rahat olmasını sağlar.Kan dolaşımının hızlı olması, kaslarınızın kuvvetinin hızla yenilenmesini sağlar.Eklem hareket aralığının genişlemesi ise kort içinde hareketlerinizin daha verimli olmasını sağlar.

Açma germe hareketlerinde temel noktalar:

Hedefiniz ana kas grupları olsun.Uyluk,kalça,bel ve boyun,omuz ve kollar.

Hızı iyi ayarlayın: Acele etmeyin.Hareketleri 30 ar saniye yapıp diğer tarafa geçin.Her hareketi ikişer defa yapın.

Açma-germe yaparken zıplamayın: Bu hareket kas dokularının zedelenmesine sebep olabilir.

Rahatlayın ve düzgün nefes alın: Açma-germe hareketleri sırasında bir zorlama hissedilebilir fakat bu acı verecek seviyede olmamalıdır.Nefes alış-verişi ayarlanmalı ve sürecin keyfine varılmalıdır.

TENİSTE GRİPLER,AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI

GRİPLER

Tenis oyuncularının kullanabileceği farklı grip (raket tutuş) seçenekleri vardır, turnuva oyuncuları ise hem antrenmanlarda hem de maçlarda farklı gripleri bir arada kullanmaktadır.Raket tutuşu, yapılacak olan vuruşa göre değişiklikler göstermektedir.Örneğin servis,vole ve smaç vuruşları için continental dediğimiz raket tutuşu en uygun olanıdır.Forehand ve backhand vuruşları için ise western veya eastern dediğimiz grip seçeneği kullanılabilmektedir.

Raket tutuş şeklinizin, temel vuruşları tamamiyle etkilediğini söylemek mümkündür.Raketi tutuş şekliniz, raket yüzünün açısını etkiler.Bununla beraber, raketin topla buluştuğu nokta, ve buluştuğunda meydana gelebilecek olanlar da raket tutuşunuza göre değişmektedir.

Dört ana grip vardır:

• continental
• eastern
• western
• semi western

Bu dört tutuş şeklinin de kendine göre avantajları ve dezavantajları vardır.Profesyonel bir tenis eğitmeni bütün bu tutuş seçeneklerinin avantajlarını ve dezavantajlarını iyi bilmesi gerekir.Bu bilgi, öğrencinin formu ve sonuçları ile ilgili istatistiklerini değerlendirmede yardımcı olur.Öğrenci bunlarla ilgili gerekli bilgiyi almaması durumunda, bazı vuruşları çözmekte zorlanır ve sinirleri bozulabilir.

Bu nedenlerden dolayı, hem eğitmenin hem de öğrencinin, raket tutuş seçimlerinin değişken olabileceğini anlaması ve bilmesi zorunludur.Raket tutuşu belirlerken de antrenörün oyun tarzı veya öğrencinin en rahat ettiği tutuşa yönelik yaklaşımlar benimsenir.Öğrenci tutuşla ilgili rahat hissetmiyorsa da bir süre sonra bu tutuşun kendisine doğal geleceği, sadece daha fazla antrenman yapması gerektiği anlatılmalıdır.

Grip değiştirme, bir öğrenci için oyununa uyarlaması en zor olan durumdur.Bu yüzden de bunu yapma konusunda öğrencinin istekli olması çok önemlidir.

GRİP ANALİZLERİ

tutuş şekilleri

        Yukarıdaki resimde bütün tutuşların raket sapı üzerindeki pozisyonu gözükmektedir.Şimdi tek tek bu tutuşların avantaj ve dezavantajlarını inceleyelim.

EASTERN FOREHAND TUTUŞU 

eastern forehand

işaret parmağı eklemi 3 numarada

AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI

     Avantajlar

1. Güç üretmek daha kolay

   

   Federer eastern forehand grip

2. Bel üstü toplarda vuruş rahatlığı
3. Farklı yüzeylere uyarlanabilme
4. Daha fazla destek
5. Topspin oyunda avantaj
6. Yeni başlayanlar için, topla buluşma noktası bakımından en kolay tutuş şekli

   Dezavantajlar

1. Grip değişimi gerektirmesi
2. Slice vuruşlarda zayıflık
3. Volede alçak alma sıkıntısı
4. İnce,hassas vuruşlarda dezavantaj
5. Yüksek top vurmada zorluk

   Diğer Önemli Noktalar

• Topla buluşma noktası vücudun önünde, raket yüzü yere dikey konumda
• Sıklıkla 'el sıkışma' tutuşu olarak bilinir

EASTERN BACKHAND TUTUŞU

eastern backhand

AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI

Avantajları

1. Güç üretmek daha kolay

   

   Federer backhand grip
2. Bel üstü toplarda vuruş rahatlığı
3. Farklı yüzeylere uyarlanabilme
4. Daha fazla destek
5. Topspin oyunda avantaj
6. Yeni başlayanlar için, topla buluşma noktası bakımından en kolay tutuş şekli

Dezavantajlar

1. Grip değişimi gerektirmesi
2. Slice vuruşlarda zayıflık
3. Volede alçak alma sıkıntısı
4. İnce,hassas vuruşlarda dezavantaj
5. Yüksek top vurmada zorluk

Diğer Önemli Noktalar

• Topla buluşma noktası vücudun önünde, raket yüzü yere dikey konumda.

CONTİNENTAL TUTUŞ

continental tutuş

AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI

Avantajları

1. Alçak toplar
2. Etkili slice vuruş
3. Grip değişimi yok
4. Farklı vuruşlara adapte edilebilme kolaylığı
5. Çok yönlü kullanılabilirlik
6. Topspin servis atabilme
7. Forehand tarafında geç kalınan vuruşlarda kolaylık
8. İyi servis ve vole imkanı
9. Hassas vuruşlarda etkili olma

Dezavantajları

1. Yüksek toplar
2. Eastern grip ile karşılıştırıldığında topspin vuruşu daha etkisiz
3. Çok iyi zamanlama gerektirme

Diğer Önemli Noktalar

• Topla buluşma noktası, aynı eastern forehand tutuşta olduğu gibi vücudun önünde fakat topla buluştuktan sonra, vuruş tercihine bağlı olarak (düz, topspin) raketin yüzünü bilek kullanarak değiştirmek gerekir.
• Servis atarken mutlaka bu grip kullanılmalı,slice vuruşlarda da en etkili tutuştur.

SEMİWESTERN FOREHAND TUTUŞ

semiwestern forehand tutuş

AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI

Avantajları

1. Topspin vuruş
2. Yüksek toplar
3. Fileye gelen oyuncuyu geçme vuruşu (passing shot)
4. Güç üretme

Dezavantajları

1. Alçak gelen toplar
2. Slice vuruşları karşılamada zorlanma
3. Backhand vuruşa geçerken, tutuş değiştirme zorluğu
4. Servis atma
5. Alçak voleleri almada zorluk

Diğer Önemli Noktalar

• Topla buluşma noktası, diğer tutuşlarla karşılaştırıldığında vücudun daha fazla önünde
• Bu tutuş, şu anda performans tenisinde üst seviye oyuncuların, birçok nedenden dolayı tercih ettiği tutuş şeklidir.
• Birçok oyuncunun bu tutuşu tercih etme sebebi, ellerini raketin arkasında rahat hissetmesidir.

WESTERN FOREHAND TUTUŞ

Western forehand tutuş

AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI

Avantajları

1. Topspin vuruş
2. Yüksek toplar
3. Fileye gelen oyuncuyu geçme vuruşu (passing shot)
4. Güç üretme

Dezavantajlar

1. Alçak gelen toplar
2. Slice vuruşları karşılamada zorlanma
3. Backhand vuruşa geçerken, tutuş değiştirme zorluğu
4. Servis atma
5. Alçak voleleri almada zorluk

Diğer Önemli Noktalar

• Topla buluşma noktası, çok erken, tercih olarak da bel üstü seviyesindedir.
• Bu tutuş raket yüzünü kapattığı için, çok abartılı topspin vuruşlar için kullanılır.
• Bu tutuşu kullanan bazı oyuncular backhand vuruşta da tutuşlarını değiştirmyip, raketin aynı yüü ile topa vururlar.

TENİS PSİKOLOJİSİ

Teniste, mental gücün önemi son dönemde iyice artmış olup, bu yönde gelişim üzerine birçok yazı bir çok kitap yayınlanmaya başlamıştır.Efsane oyuncu Jimmy Connors, profesyonel tenisin % 95'i mental savaştır der.Gerçekten de mental olarak güçlü olmak, ne kadar önemlidir?Tenis psikolojisi hangi faktörlerden etkilenir?Tenis psikolojisi ile daha yakından ilgilenirsek bu sorulara bazı cevaplar bulabiliriz.

TENİS PSİKOLOJİSİ VE MENTAL FAKTÖRLER

• Bağlılık
• Güven
• Mücadele ruhu
• Duygusal istikrar
• Liderlik
• Entellektüel bakış

Yukarıda saydıklarımız, tenis psikolojisini etkileyen en önemli faktörlerdir.Peki, optimum performansı ortaya koyabilmek için gerekli olan karakteristik özellikler nelerdir, bir de bunlara değinelim:

• Kararlılık
• Pozitif tavır ve düşünce tarzı
• Motivasyon
• Soğukkanlılık
• Duruma uyum sağlama yeteneği
• Rahatlık
• Eğlence
• Konsantrasyon
• Korkusuz olmak
• Yüksek enerji
• Kendine güven
• Baskı altında stres kontrolü
• Kendini kontrol etme
• Kendini bilme
• Doğru tavır
• Otomatik reaksiyon ve tavırlar

keyif almak,eğlenmek

                                                                                                                                 

korkusuz olmak

konsantrasyon

kendine güven

Mental anlamda güçlü olmak sizin için ne demektir sorusuna, profesyonel tenisçilerin verdikleri bir kaç cevap:

• Hedeflerinizi başarmak için, kendi yeteneklerinize sarsılmaz bir güven duymak.
• Aksiliklerle karşılaştığında,yenik duruma düştüğünde, yüksek bir azim ve kararlılıkla durumun üstesinden gelmek.
• Rakiplerinden daha kaliteli,eşsiz kabiliyetlerinin olduğuna dair sarsılmaz bir inanca sahip olmak.
• Turnuvalarda veya dikkat dağıtıcı durumlarda, görevine,hedefine tamamen odaklı kalabilmeyi başarmak.
• Başarıyı yakalamak için çok güçlü bir isteğe ve içsel güdülenmeye sahip olmak
• Beklenmeyen veya kontrol edilemeyen durumlarda,psikolojik kontrolü elde tutabilmek.

Tenis bir meydan okuma sporudur.Bu meydan okuma iki şekilde karşınıza çıkar:

1. Oyunda meydan okuma: Buradaki meydan okumada iki zorluk söz konusudur.

                 a)Skor sisteminden kaynaklanan baskı

                 b)Rakipten kaynaklanan baskı

     2.Kendine meydan okuma: Burada kendiniz ile verdiğiniz mücadele söz konusudur.

SPORCUNUN PSİKOLOJİK GELİŞİM SÜRECİ

Bir oyuncuyu, mental açıdan hazır hale getirme süreci nasıl olmalıdır?Ne tür çalışmalar yapılmalıdır?Bu bölümde ele alınacak konular bunlardır.

        Psikolojik Değerlendirme ve Hedef Belirleme

Sürecin başlangıcında sporcunun genel değerlendirmesini yapmak gereklidir.Yani mevcut durumu gözlemlemek önemlidir.Bunu yaparken:

1)Anketlerden,

2)Röportajlardan, 

3)Saha içi gözlemlerden,

faydalanmak, kullanılacak temel tekniklerdir.Bu teknikleri uygularken elde etmeye çalıştığımız veriler ise aşağıdaki temel faktörleri öğrenmeye yönelik olmalıdır:

• Davranışlar ve inanışlar,
• Oyuncunun, bağlılığı ne kadar?
• Aile dinamikleri,
• Çalışmaları,arkadaşları ve hobileri ile ilgili bilgiler
• Koçuyla,arkadaşlarıyla ve diğer insanlarla iletişimi
• Olası baskıları keşfetmek (aile,arkadaş,çevre v.s.)

      Sprocu Olarak Cevaplanması Gereken Sorular

• Amaç : Nerede olduğunu bilmek.
• Zayıflıkların ve güçlü yönlerin neler? (teknik,taktik,fiziksel ve mental)
• Fiziksel olarak en iyi seviyede misin?
• En iyi performansı sağlayacak şekilde mi besleniyorsun?
• En iyi performansını ortaya koymak için ne yapman gerekir?
• Tenis sporuna ne kadar bağlısın?
• Geçmişte en iyi oyununu oynamayı sağlayan şey neydi?
• İyi oynayamamana sebep olan neydi?
• Şu anda en iyisini verememe sebebin nedir?
• Kendi oyununda,üzerinde çalışman gerektiğini düşündüğün teknik unsurlar nelerdir?
• Seni engelleyen düşüncelerin var mı?Yeteneğin ile ilgili şüphelerin var mı?

    Oyuncunun Bağlılığını Arttıran Faktörler

• Geçmişte verilmiş olan sözlerin, yerine getirilmiş olması
• Son dönemlerde gerçekleşen zirve performans deneyimi
• Yetenek gerektiren permormans sergileyebiliyor olmak
• Etrafında, değişime yönelik kendini adamış, kişilerle çalışıyor olmak
• Bağlanma,ani inanç değişimlerine sebep olur
• Gerçek değişim,ilerleyen döneme kadar gerekli değildir,önemli olan inançtır.

    Bağlanmaktan Kaçınıldığının Göstergesi Olan Mazeretler

• Çok yorgunum
• Yapacak daha önemli işlerim var
• Çok meşgulüm
• Yarın yapacağım
• Oynamayı sevdiğimi düşünmüyorum
• Motivasyonum yok
• Yarın dinlenmek istiyorum

Psikolojik Değerlendirme Teknikleri

 1)Anketler

Oyuncunun, performans profilini çıkartmak için, tenisle ilgili psikolojik yetenekleri değerlendirme anketleri yapılmalıdır.Burada amaç bu yeteneklerin seviyesini belirlemektir.Bu yetenkler şunlardır:

• Kendine güven
• Uyarılma kontrolü
• Dikkat kontrolü
• Motivasyon
• Görüntüleme ve betimleme kontrolü
• Davranış kontrolü

 2)Röportajlar

• Zirvedeki tenisçilerin karakteristik mental özelliklerini saptayın
• Kendi karakteristik mental özelliklerinizi tanımlayın ve sınıflandırın (1-10)
• İki listeyi karşılaştırın

Bunu yaptıktan sonra oyuncular ile yapacağınız röportaja odaklanabilirsiniz.

PERFORMANS PROFİLİ GÖRÜŞMESİ

ROL MODEL OYUNCU İLE KARŞILAŞTIRMA

Bu görüşmede üzerinde durulacak konular:

• Rol model olarak seçtikleri oyuncunun niteliklerini saptama
• Mental açıdan güçlü bir oyuncu örneği verin
• Bu gücü nasıl görüyorsunuz ve tanımlıyorsunuz
• Oyuncudan kendi mental gücünü puanlamasını isteyin (oyuncunun, ailesinin veya koçunun onu nasıl değerlendireceği konusundaki fikirlerini sorun)
• Bu değerlendirmedeki puanlamanın neden daha düşük/yüksek olduğunu sorun?

KOMPLE BİR OYUNCU OLMAK NELERİ GEREKTİRİR?

 

• Zirvede yer alan birkaç tenis oyuncusu belirleyin ve aşağıdaki nitelikleri göz önünde bulundurarak , oyuncularınızın bu tenisçileri puanlandırmasını (1-10) isteyin :

                 -Fiziksel
                -Mental
                -Yetenek

• Bu üç niteliklerden de yüksek puan almış oyuncuyu seçin,
• Bu üç nitelikten, ikisinde yüksek puan almış fakat diğerinden düşük puan almış oyuncuyu seçin,

Bu çalışmadaki amacınız, oyuncularınızın, komple bir oyuncu olabilmek için neler yapmaları gerektiğini fark etmelerine yardımcı olmaktır.

İDEAL TENİS OYUNCUSU

• Bu görüşmede oyuncunuzdan, idealindeki olmak istediği oyuncu ile ilgili 5 dakika hayal kurmasını söyleyin.
• Her alanda sahip olmak istediğiniz yetenekleri yazın (oyuncu) :

               - Fiziksel (örneğin, güç)

               - Psikolojik (örneğin, güven)

               - Teknik (örneğin, güçlü servis)

TEMEL KONULAR

• Bu oyunu neden oynuyorsun?
• Sonuçlar her zaman oyuncunun niteliklerini göstermez.
• Oyuncular, en çok düşündükleri kişi haline gelirler.
• Başarılı oyuncular, bardağın boş yarısına değil,dolu yarısına bakmayı bilen oyunculardır.

MENTAL OYUNUN TEMELLERİ

• Başarmanın en zorlu tarafı, işe başlamaktır
• Oyuncularınız, gerekli durumlarda, mental açıdan zirveye çıkmayı planlayabilme yeteneğine sahip mi?
• Başarı, bir alışkanlık haline getirilebilir
• Engeller ve fırsatlar oyuncuların durumu nasıl gördüğü ile ilgilidir,

MENTAL KUVVET KONTROL LİSTESİ

Psikolojik değerlendirmede, röportaj tekniği uygulamasıyla cevap bulmanız gereken ve oyuncunun kendisini nasıl gördüğünü gösteren bir liste hazırlayabilirsiniz. Sorabileceğiniz sorular, oyuncunun kendisini ne kadar iyi gördüğünü puanlamasıyla daha kolay anlaşılır olacaktır.

• Kendini motive etme ( 1 -10)
• Maça hazırlanma (1- 10)
• Maç sırasında odaklanma ( 1 - 10)
• Göz,nefes kontrolü ( 1 - 10 )
• Omuzlar geride , baş hep yukarıda ( 1 - 10 )
• Yüksek enerjili yürüyüş ( 1 - 10 )
• Oynarken kontrolü elinde tutma ( 1 - 10 )

Bu çalışmanın akabinde, oyuncudan kendisinde geliştirmesi gerektiğini düşündüğü yeteneklere odaklanamak gerekir.

NELERE İHTİYACIM VAR?

1. Teknik ve taktik yetenekler...

------------------------------------------------------------------------------------

     2.  Fiziksel yetenekler...

------------------------------------------------------------------------------------

     3. Psikolojik yetenekler...

------------------------------------------------------------------------------------

    4. Diğer yetenekler

------------------------------------------------------------------------------------

TEMEL MENTAL PERFORMANS PROFİLİ

 1.DÜŞÜNCELERİN KONTROLÜ
  ......................................................................................(1-10)
2.DUYGUSAL KONTROL
.........................................................................................(1-10)
3.DAVRANIŞ KONTROLÜ
.........................................................................................(1-10)
4.KONSANTRASYON
.........................................................................................(1-10)
5.MOTİVASYON
.........................................................................................(1-10)

Komple bir oyuncuda güçlü olması gereken temel mental nitelikler.Bunları oyuncu hem kendisi değerlendirmeli, hem de koçu değerlendirmelidir.Ayda bir bu değerlendirmeleri tekrarlamak ve nerede olduğunu görmek,ona göre de yeniden planlama yapmak en faydalı ilerleme yoludur.

motivasyon

% 95 mental savaş